Oyun Bilgisayarı için Donanım Seçme Rehberi

Yeni bir oyun bilgisayarı toplamayı planlıyorsanız yazımız tam size göre.

En doğru oyun bilgisayarı tercihi, tamamen kullanıcıya bağlıdır. Bütçesi, oynamak istediği oyunlar, oyunları varsayılan ayarlar ile mi yoksa en yüksek kalitede mi oynamak istediği ve sistemin dış tasarımı gibi öğeler satın alınacak sistemin özelliklerini belirleyecektir.

Hangi bileşenler kullanılırsa kullanılsın, sistem kullanıcıya en iyi oyun deneyimini sağlamalıdır. Bunun için yüksek uyumluluğa sahip bileşenler seçilerek, sistemde yavaşlama ya da gecikmeler  olması önlenmelidir. Ayrıca soğutma ihtiyacının en aza indirilmesi de sağlanır.

Donanım ve sistem seçerken bütçeye dikkat edilmelidir. En iyi oyun deneyimi için bütçe dahilinde uyumlu donanımlar satın alınmalıdır.  Donanımlardan sadece birini en yüksek seviyede seçip kalan diğer donanımları düşük seviyelerdeki modellerden seçmek doğru bir tercih olmayacaktır. En düşük seviyede seçilen donanım, yüksek performanslı diğer bileşenleri de etkileyerek genel sistem performansının düşmesine sebep olacaktır.

Örneğin; 4K çözünürlükte oyun oynamak istediğiniz bir sistem için en iyi ekran kartını alıp, depolama için HDD satın alınması, oyunun kesintili ya da duraklayarak oynanmasına sebep olacaktır. Benzer şekilde oyun üreticileri tarafından önerilen sistem yapılandırmaları incelenerek bütçe doğrultusunda bir üst seviye donanımlar alınması, hem oyun keyfini artıracak, hem de kısa sürede yeni donanım alma gerekliliğini ortadan kaldıracaktır.

Sistem toplarken belirlenecek ilk bileşen işlemci olmalıdır. İşlemci seçiminin ardından, bu işlemci uyumlu anakart seçimi yapılmalı. Diğer tüm bileşenler işlemci ve anakart uyumluluğuna göre seçilmelidir.

Pek çok oyun çok iş parçacıklı iş yükleri gerektirir. Bu birden fazla çekirdeğe sahip işlemci gerektiği anlamına gelir. Çok çekirdekli işlemcilerde ise 8 çekirdekli çözümler yeterlidir. Eğer bütçeniz sınırlı ise 4 çekirdekli işlemciler bile pek çok oyun için yeterli olmaktadır.

Full HD oyun oynamak isteniyorsa, 2,5GHz hızında i5 ya da i7 işlemci tercih edilmelidir. Bütçesi uygun olan kullanıcıların i7 ve üzeri işlemcileri kullanmaları önerilir.

Eğer overclock (hız aşırtma) yapmayı düşünülüyorsa, öncelikle bunun için uyumlu işlemci ve anakart satın alınması gerektiği bilinmelidir. Diğer yandan hız aşırtma işleminin, sistem güç tüketimi ile birlikte sistem sıcaklığını da artıracağı da göz önüne alınmalıdır. Güç kaynağı ve soğutma bileşenleri alırken de buna göre seçimler yapılmalıdır.

Hız aşırtma ile ilgilenmiyorsanız, işlemci yanında sunulan fanlar yeterli soğutma sunacaktır.

Anakart seçimi yapılırken ilk olarak işlemci ile uyumlu olduğundan emin olunmalıdır. Platform (AMD/Intel) ve soket türü uyumluluğu kontrol edildikten sonra, kullanım amacına ve kullanılacak diğer bileşenlere destek durumu kontrol edilmelidir. Örneğin Bellek/RAM yuvası sayısı, desteklenen azami bellek kapasitesi ve hızı gibi özellikler incelenmelidir. Diğer yandan kullanılacak çevre birimleri ve ihtiyaca bağlı olarak; sahip olduğu USB yuvaları ve PCIe genişleme yuvası sayılarının yeterli olup olmadığına bakılmalıdır. Eğer hız aşırtma (overclock) yapılacak ise kartın buna uygun olduğundan emin olunmalıdır.

Eğer çift ekran kartı kullanılması düşünülüyorsa dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle anakartın çift ekran kartını çalıştırmak için SLI™ ( NVIDIA^® kartlar için) ya da Crossfire (AMD kartlar için) gerekli desteğe sahip olmadığı kontrol edilmelidir. Çift ekran kartının çok daha fazla güç tüketeceği ve daha fazla ısı oluşturacağı de göz önüne alınmalıdır. Kasa içi yerleşim ve soğutma için buna dikkat edilmelidir.

Günümüz anakartları, özellikle oyun sistemi için tasarlanmış olan modellerde bulunan yüksek performanslı dahili ses kartı ve ağ bağlantıları ile oyun için ayrıca ses kartı ya da ethernet kartı satın alma ihtiyacını ortadan kaldırmıştır.

Görünüşte hepsi aynı gibi gözükse de farklı türde bellek çözümleri mevcuttur. Günümüz anakartları DDR3 ya da DDR4 bellekler kullanırlar. Bu iki farklı bellek türü bir arada kullanılamaz. Kullanıcıların hatalı takma işlemi yapmaması için bellek yuvaları bellek türlerine göre farklı çentik yapılarına sahiplerdir.

Anakart üzerinde yer alan bellek yuvası sayısı ve her bir yuvada desteklenen azami bellek kapasitesi, sistemde kullanabileceğiniz en yüksek bellek miktarını belirler. 4 yuvalı bir sistemde, yuva başına 16GB desteği mevcut ise toplam sistemi belleği miktarı 64GB’a kadar yükseltilebilecektir. Giriş seviyesi oyun sistemleri için 16GB bellek kapasitesi yeterlidir. Oyun dışında da yoğun olarak çok görevli işler, ya da sanal makine gibi uygulamalar için kullanılacak oyun sistemleri için 32GB ve üzeri bellek kullanılması uygun olacaktır.

Veri depolama için sabit disk sürücü-HDD ya da katı hal sürücü-SSD çözümleri mevcuttur. Anakart bağlantı noktaları ve kasa üzerinde yer alan sürücü yuvası sayısına bağlı olarak sistemde çok sayıda depolama sürücüsü kullanmak mümkündür. Ancak sisteme takılan her sürücünün kasa içi sıcaklığı ve güç tüketimini artıracağı bilinmelidir. Eğer HDD sürücü; sistem sürücüsü olarak kullanılacak ve oyun ve programlar bu sürücü üzerine kurulacak ise 7200RPM hızında ve en az 64MB ön belleğe sahip olan modellerden seçilmelidir. Günümüz oyunlarının boyutları göz önüne alındığında en az 1TB kapasiteli bir HDD sürücü almak uygun olacaktır.

Eğer oyunları daha düşük gecikme süreleri ile daha hızlı oynamanızı sağlayacak bir sürücü düşünüyorsanız. SSD sürücülere yönelmeniz uygun olacaktır. HDD sürücüler ile aynı bağlantı arayüzlerini kullanan SATA SSD sürücüler oldukça uygun fiyatlarda bulunabilmektedirler. Yine de kapasite ve fiyat olarak karşılaştırıldığında SSD sürücüler HDD sürücülere göre daha pahalıdır. Özellikle yeni nesil NVMe SSD sürücüler sundukları yüksek performans kadar yüksek fiyatları ile de dikkat çekmektedirler. Yüksek performanslı bir sistem kurmayı ya da yüksek performanslı bir sürücü satın almayı düşünen kullanıcılar bütçeleri için uygun NVMe sürücüleri de gözden geçirmelidirler.

Ekran kartı ya da grafik kartı; oyunları en iyi şekilde oynamanız için gerekli en önemli bileşendir demek çok da yanlış olmayacaktır. Oyun grafikleri ekran kartı tarafından işlendiğinden grafik ve oyun kalitesi ekran kartına bağlıdır. Ekran kartı belleği giriş seviyesi bir sistem için en az 2 ile 4GB aralığında olabilir. Ancak oyunları yüksek çözünürlük ve yüksek hızda (60 kare saniye) oynamak isteyen kullanıcılar 4GB ve üzeri belleğe sahip kartlar tercih edilmelidir. VR oyunlar oynamak isteyen kullanıcılar çok daha yüksek bellek kapasitesine sahip, yüksek performanslı kartlar kullanmalıdırlar.

Monitörünüzün boyutuna ve yenileme hızına bağlı olarak biraz daha düşük modelleri tercih edilebilir olmasına rağmen, 1080p çözünürlük ile kullanım için bellek miktarı en az 4GB olmalıdır.

Bilgisayar kasası, sistemin asıl görünen bileşeni olduğundan, kullanıcıların en fazla özelleştirme yaptıkları bileşendir. Öncelikle anakart ve ekran kartı gibi dahili bileşenler ile uyumlu boyutlarda bir kasa tercih edilmelidir. Anakartın kendi boyutları ve bağlantı noktaları kasa seçiminde öncelikle dikkat edilmesi gerekenlerdir. Anakarta takılacak bir ya da daha fazla ekran kartı, ses kartı, ethernet kartı, genişleme kartı gibi bileşenler için kasa içerisinde yeterli alan olmalıdır. Günümüzde en sık kullanılan kasa boyutları daha küçük boyutlu olan mid-tower ve full-tower olarak adlandırılmaktadırlar. Eğer sisteminizi koyacak alan sınırlı ise, mid-tower boyutunda bir kasa tercih etmek doğru olacaktır.

Ayrıca verimli soğutma için, bileşenler takıldığında kasa içerisinde yeterli hava akımı sağlanıyor durumda olmalıdır. Kasanın iç hacmi ve genel tasarımı soğutmayı etkiler. Eğer yetersiz havalandırma ya da soğutma yapılır ise özellikle yoğun kullanımda sistem performansı düşecektir. Hız aşırtma (overclock) yapılmayacak ise mevcut fanlar yeterli olacaktır. Ancak hız aşırtma yapılacak ise ya da fazla ısı oluşturacak bileşenler mevcut ise soğutma sistemi tekrar değerlendirilmeli, ek fanlar alınmalı ya da sıvı soğutma sistemleri incelenmelidir.Kasa boyutu tercihi belirlendikten sonra, özelleştirme adımına geçilebilir, LED aydınlatma, bir kısmı ya da tamamı şeffaf tasarım, özel desenler ve renklere sahip modeller incelenebilir. Böylece kullanıcılar kendilerine özel sistem elde etmiş olacaklardır.

Sistemin göze çarpmayan ve dolayısı ile çok da özen gösterilmeyen bileşeni olan güç kaynağı seçiminde dikkatli olunmalıdır. İyi bir güç kaynağı farklı bileşenler için farklı voltajlar sunabilir olmalıdır. Günümüzde ortalama bir oyun sistemi için kaliteli bir 750W güç kaynağı kullanılmalıdır. Tıpkı kasa tercihinde olduğu gibi kullanılacak bileşenlere göre güç tüketimi hesaplanmalı ve buna uygun güç kaynağı alınmalıdır.

Oyuncular için en önemli donanımlardan biri de ekranlardır. Özellikle yeni nesil oyunlar, 4K gibi yüksek çözünürlük seçenekleri ile iyi bir ekran satın almayı gerekli kılmaktadır. Bütçe dahilinde en az 75Hz yenileme hızı (refresh rate) sunan ekranlar tercih edilmelidir. Oyun desteği ve bütçe dahilinde 120Hz ekranlar kullanıldığında daha yüksek kalitede görsellik elde edilebilir. Eğer mevcut ekranı kullanılmaya devam edecekse ekranın desteklediğinden daha yüksek kalitede oyun oynatacak yüksek maliyetli bir sistem toplamak gerekli değildir.