Anakart : Bir bilgisayarda sistem veri yollarını barındıran ana baskılı devre kartıdır. İşlemciler, bellek modülleri, genişleme kartları, ya da çevre birimlerinin takılması için yuvalar ile donatılmıştır.
Antistatik : Elektrostatik birikimi ya da etkilerini önlemeyi ifade eder. Antistatik yüzey ya da antistatik torba gibi.
BIOS : Temel girdi çıktı sistemi (Basic Input Output System) ifadesinin kısaltmasıdır. Bilgisayarın yazılımı ve donanımı arasında bir arayüz sunar. Bu sayede sistemin donanımlara nasıl erişeceği tanımlanmış olur.
Bandwidth : Bant Genişliği. Belirli bir süre içerisinde iki donanım arasında harekete edebilecek veri miktarıdır. DRAM bellekler için bant genişliği MB/s (mega bayt / saniye) değeri ile ifade edilir.
Binary : İkili sistem. Bilgisayarlarda veri sistemi iki rakam temek alınarak oluşturulmuştur. Bilgisayar içindeki tüm veriler ikili sistem ile depolanır ve aktarılır.
Bit : İkili sistem ölçüsü. Bilgisayar tarafından tanınabilecek en küçük veri parçasıdır. Değeri 0 ya da 1 olur.
Buffer : Tampon. Farklı hızlarda ya da farklı önceliklerde çalışan cihazların paylaştıkları verilerin tutulduğu alandır. Tampon sayesinde sistem cihazların çakışmalarından etkilenmeden gecikmesiz olarak çalışır.
Bus : Veri yolu. Verilerin aktarımı için bilgisayarda kullanılan yol ya da yollar. Veri yolu; genişliği (bit ) ya da hız değeri (megahertz) ile tanımlanır. Front-side bus, ankart üzerinde yer alan ve verilerin ana yoludur. İşlemci, yonga seti, bellek (DRAM) ve grafik işlemci gibi bileşenleri birbirine bağlar. Bellek veri yolu ise bellek kontrolcüsü ile anakart üzerinde bulunan bellek genişleme yuvalarını birbirine bağlar.
Byte : Bayt. Sekiz bit değerindeki veri birimi. Bayt, bilgisayar işlemlerinde kullanılan temel birimdir. Neredeyse tüm değerler bu birim ve katları cinsinden ifade edilir; megabayt, gigabayt gibi.
Cache : Ön bellek. En son erişilen ya da kullanılan verinin tutulduğu bellek. Tekrar tekrar ulaşılan verileri erişimin hızlı bir şekilde gerçekleşmesi için tasarlanmıştır. Genellikle düşük kapasiteli ve çok hızlı bir yapıdır.
Chipset : Yonga seti. Anakart üzerinde bulunan ve işlemci ile sistemin diğer bileşenleri arasında veri akışını kontrol eden yonga.
Clock rate : Saat hızı. Bit bilgisayar yongasının bir saniyedeki frekansı. İşlenen ya da gönderilen bilgi bitlerinin hızını ifade eder. Saat hızı, verinin daha yüksek hızlarda işlenmesi için ayarlanabilir.
CPU/Processor : İşlemci. Tüm bilgisayar bileşenlerini birbirine bağlayan ve veri akışını denetleyen merkezi işlem birimi.
DDR (2,3,4,5,X) : Double Data Rate ifadesinin baş harfleri ile ifade edilen bellek teknolojisi. DDR sonuna eklenen sayılar (2,3,4,5 vb), bellek üretim teknoloji neslini ifade eder. Yeni nesil DDR teknolojileri geriye dönük uyumluluğa sahip olmadığından bir sistemde sadece tek bellek teknolojisi desteklenebilir. DDR3 ile DDR4 bellekler bir arada kullanılamaz.
DIMM : Dual Inline Memory Module. Masaüstü sistemler için tasarlanmış bellek modülleri.
DRAM : Dynamic Random Access Memory. Dinamik rastgele erişimli bellek. Kişisel bilgisayarlarda kullanılan bellek.
Dual Channel : Çift kanal. Özdeş iki bellek kontrolcüsünün kullanıldığı teknoloji. Bu sayede iki DRAM modülüne aynı anda erişilerek komutlar arasındaki bellek gecikme süresi azaltılmış olur. çift kanal teknolojisi günümüzde kullanılan pek çok sistemde mevcut durumdadır. Özdeş – bellek teknolojisi, kapasitesi ve hızı aynı olan – iki adet bellek modülü çift kanal teknolojisi ile kullanılabilirler.
ECC : Error Correcting Code. Hata Düzeltme Kodu. Bir DRAM türüdür. Bellek hatalarının tespit edilmesi ve düzeltmesi için ek bir koda sahiptirler.
Electrostatic Discharge/ESD : Elektrostatik deşarj/ESD. Birikmiş statik elektriğin bir anda boşalması durumudur. Bilgisayar sistemleri ve bileşenleri ile çalışırken ESD oluşması önlenmelidir. Çünkü statik elektrik, elektronik bileşenlerde arızaya sebep olmaktadır.
Erişim Süresi : Bellek hücresi üzerindeki veriye erişim için geçen süredir. Nano saniye değeri ile ölçülür.
Flash Memory : Flaş bellek. Güç kesildiğinde içerisindeki verileri saklamaya devam eden (non-volatile) bir depolama birimi. USB Flaş sürücüler, hafıza kartları ve SSD (katı hal sürücüler) gibi cihazlarda kullanılmaktadır.
Gigabit : 1024 megabit veriye eşdeğer bellek birimi. Kısaltması Gb’dir.
Gigabyte : 1024 megabayt veriye eşdeğer bellek birimi. Kısaltması GB’dir.
Heat Spreader : Isı dağıtıcı. Bellek modüllerinde kullanılan her iki yüze de yerleştirilerek DRAM yongaların aşırı ısınmasını önleyen plaka ya da etiket.
Hertz : Saniyedeki bir saat devri. Bilgisayar sistemlerinden aktarım hızlarını ölçmek için kullanılır.
Hız : DRAM hızı MHz olarak ya da bant genişliği olarak belirtilir. Örneğin aynı bellek için DDR4-3200 ya da PC4-12800 olarak belirtilen bellek hızlarında 3200 değeri MHz cinsinden hızı belirtirken 12800 değeri de bellek bant genişliği cinsinden hızı belirtmektedir.
JEDEC : Joint Electron Device Engineering Council. Bellek çalışması, özellikleri ve şartnameleri için endüstri standartlarını belirleyen organizasyon.
Kontrolcü : Denetleyici. Verinin nasıl depolanacağını, işleneceğini ve erişilebilir olacağını denetleyen yongadır.
LRDIMM : Load-reduced DIMM. Kanal başına daha fazla DIMM modül kullanılmasını sağlayan ve modülün kurulu bellek kapasitesini 2 katına çıkarmayı sağlayarak %35’e kadar daha fazla bellek bant genişliği sunan bellek teknolojisi.
Latency : Gecikme. Belleğin bir komuta yanıt vermesi için geçen süre. Genel olarak gecikme (latency) süresi ne kadar düşük ise bellek/cihaz o kadar hızlıdır.
Megahertz : MHz. Saat devirlerinin saniyede milyonlarca devir cinsinden ölçümü. Bellek hızlarını belirtmek için kullanılır : 1600MHz, 3200MHz, 6400MHz gibi.
Memory Controller : Bellek Kontrolcüsü. Bellek birimine giden ve gelen veri akışını yöneten yonga. CPU/İşlemci içerisinde ya da yonga seti içerisinde yer alabilir.
Modül : Sistemlerde kullanılan bağımsız bellek birimidir. DIMM’ler (masaüstü bellek modülleri) ve SODIMM’ler (dizüstü bellek modülleri) yaygın olarak kullanılan modül türleridir.
Notch : Çentik. Bellek modüllerinin alt kısımlarında yer alan kesik alanlardır. Her bellek tipi (DDR2/DDR3/DDR4/DDR5) farklı çentik yerleşimine sahiptir. Bu sayede DIMM ya da SODIMM modüllerin farklı bellek teknolojisine sahip sistemlere takılması önlenir. Çentik aynı zamanda modülün doğru olarak takılmasını da sağlamaktadır.
Overclock : Hız aşırtma. Bir donanımın belirtilen saat hızından daha yüksek saat hızında çalıştırılmasıdır.
Donanımlar çoğu kez, üreticinin belirttiğinden daha hızlı çalışabilir ve güvenli bir şekilde hız aşırtılabilir. Bir yongada hız aşırtma yapmak için, daha yüksek bir veri yolu hızına, daha yüksek bir çarpana, daha yüksek bir voltaj oranına veya bunların birkaçını birlikte ayarlamak gerekebilir.
PCB (Printed Circuit Board) : Baskılı devre kartı. Elektronik bileşenleri bağlamak için yapılmış kart. Bellek modüllerinde genellikle yeşil renk olan ve siyah renkli DRAM yongalarının üzerine yerleştirildiği karttır. PCB’ler iletken olmayan malzemeden yapılmıştır ve çeşitli bellek bileşenlerini sisteme bağlayan devre katmanları içerir.
RAM : Random Access Memory. Bellek. Kullanımda olan verinin geçici olarak saklandığı donanım bileşeni. Çok yüksek aktarım hızlarına sahiptir. Üzerindeki veri ile hızlı bir şekilde çalışılmasını sağlar. RAM miktarı/kapasitesi yüksek olursa eş zamanlı çalışacak dosya ya da uygulama sayısı da artar.
RDIMM-Registered Bellek—Buffered bellek : Register yongasına sahip DRAM türü. Bellek ve bellek kontrolcüsü arasında yer alan register birimi veriyi bir saat devri boyunca tutar, bu sayede veri güvenilirliği artar.
ROM : Read Only Memory. Bilgisayarın çalışmasını başlatmak için gereken temel yönergeleri içeren bellek. ROM, RAM’den farklı olaraki kullanıcı tarafından değiştirilemez.
SDRAM : Synchronous Dynamic Random Access Memory. Bellek veriyolu ile senkronize olarak veri aktarımı yapan bellek türü.
SODIMM : Small Outline DIMM. Standart DIMM belleklerin yarısı uzunlukta olan bellek modülü türü. Dizüstü bilgisayarlar, AIO ve miniPC sistemlerde kullanılırlar.
Timings : Zamanlamalar. Bellek modülünün gecikme süresini ifade eden değerlerdir. Standart belleklerde sadece CAS Gecikmesi (CAS Latency – CL) olarak belirtilir. Bazı bellek modüllerinde ise CL, tRCD, tRP ve tRAS değerlerini gösteren 16-18-18-38 şeklinde gösterilir. Bu dört değer bellek zamanlamalarını (timings) gösterir. Tıpkı gecikmede (latency) olduğu gibi zamanlamalarda da düşük değer daha iyi performans demektir.
Triple/Tri-Channel : Üç Kanal. DDR3 bellek teknolojisi ile öne çıkan bellek kanal teknolojisidir. Üç kanal teknolojisi, üç özdeş bellek modülü kullanarak bellek performansında daha az gecikme oluşmasını sağlar.
UDIMM – Unbuffered Bellek : Ev ve ofis kullanıcılarına yönelik dizüstü ve masaüstü sistemlerde kullanılan, veri denetimi için yonga (buffer) barındırmayan bellek türüdür.
Virtual Memory : Sanal Bellek. DIMM ya da SODIMM modüllerinden oluşan sistem belleğinin tamamının kullanıldığı durumlarda, sistemin HDD ya da SSD gibi depolama birim